5 nguy cơ lâu dài của kháng sinh trên trẻ cha mẹ cần biết

Kháng sinh là nhóm thuốc phổ biến và quan trọng nhất với con người hiện nay. Tuy nhiên, như bất kỳ thuốc nào khác, kháng sinh cũng có cả 2 mặt lợi và hại. Việc lạm dụng hoặc dùng sai thuốc kháng sinh có thể gây ra những hậu quả lâu dài đối với sức khỏe, đặc biệt là sức khỏe của trẻ em.

nguy cơ khi dung khang sinh-01

1. Thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột

nguy cơ khi dung khang sinh-02

Số vi sinh vật đường ruột gấp khoảng 10 lần số tế bào trong cơ thể người. 70% hệ miễn dịch nằm trong ruột và các lợi khuẩn (vi khuẩn có lợi) sẽ kết hợp với hệ miễn dịch để bảo vệ chúng ta khỏi tác nhân có hại từ bên ngoài. Các vi sinh vật đường ruột ảnh hưởng đến:

  • Chức năng miễn dịch của cơ thể
  • Quá trình chuyển hóa
  • Dinh dưỡng
  • Thải độc
  • Quá trình viêm
  • Quá trình tăng cân

Sau khi uống, thuốc kháng sinh được hấp thụ trong ruột và đi vào hệ tuần hoàn tới tất cả các mô và cơ quan, tiêu diệt bất kỳ vi khuẩn nào nó gặp được. Các kháng sinh phổ rộng lại càng giỏi trong việc tiêu diệt cả vi khuẩn có lợi lẫn có hại.

Một nghiên cứu gần đây trên các trẻ em 2 – 7 tuổi ở Phần Lan (2016) cho thấy chỉ một lần điều trị bằng kháng sinh cũng có thể dẫn tới những thay đổi nghiêm trọng và lâu dài trên hệ vi sinh vật đường ruột. Sự thay đổi này sẽ không thể hồi phục gần 2 năm sau khi ngừng điều trị kháng sinh. Những đứa trẻ sử dụng kháng sinh đã bị:

  • Giảm số lượng các vi khuẩn Actinobacteria, bao gồm cả Bifidobacterium, một lợi khuẩn thường có trong các men vi sinh đường ruột.
  • Tăng các chủng gram âm Bacteroidetes và Proteobacteria, những chủng gây nhiễm khuẩn cơ hội.
  • Giảm BSH, một loại enzym mật giúp điều hòa hệ vi sinh vật trong cơ thể và có vai trò trong chuyển hóa cholesterol và tăng cân (được nghiên cứu trên chuột).
  • Tăng nguy cơ kháng kháng sinh nhóm macrolide, đồng nghĩa với việc các kháng sinh này sẽ không còn tác dụng chống lại vi khuẩn trên cơ thể trẻ trong tương lai.

Không chỉ vậy, sự đa dạng của hệ vi sinh vật đường ruột sẽ không thể hồi phục lại sau gần 2 năm kể từ khi ngừng điều trị bằng kháng sinh. Điều đó nghĩa là quần thể vi khuẩn trong ruột của trẻ sẽ không thể hồi phục bởi 2 năm là dài hơn thời gian trung bình giữa hai lần dùng kháng sinh ở trẻ (1,5 đến 1,8 liều kháng sinh mỗi năm). https://www.nature.com/articles/ncomms10410

2. Nguy cơ bị viêm ruột

nguy cơ khi dung khang sinh-03

Một nghiên cứu ở Đan Mạch cho thấy trẻ mắc bệnh viêm ruột (IBD) có 84% khả năng đã dùng kháng sinh trong đời. Trẻ đã dùng kháng sinh có nguy cơ mắc bệnh Crohn gấp ba lần những trẻ chưa bao giờ sử dụng kháng sinh, và mỗi lần sử dụng kháng sinh có thể tăng 18% nguy cơ mắc bệnh Crohn.

(Crohn là một bệnh viêm tại đường ruột, đặc trưng với những vùng của dạ dàyruột bị dày lên, có viêm lan ra tất cả các lớp, loét sâu, lớp viêm mạc nứt nẻ và có thể có u hạt. Chỗ tổn thương có thể ở bất kỳ chỗ nào của dạ dày-ruột, xem kẽ vào những vùng mô tương đối bình thường)  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20966024

3. Nguy cơ bị hen, eczema (bệnh chàm) và dị ứng

nguy cơ khi dung khang sinh-04

Trẻ sử dụng kháng sinh trong năm đầu đời có nguy cơ bị hen cao gấp đôi trẻ chưa từng sử dụng kháng sinh. Nguy cơ này cao nhất ở trẻ sử dụng nhiều hơn bốn liệu trình kháng sinh trong năm đầu và đặc biệt ở những trẻ sử dụng kháng sinh phổ rộng như cephalosporin. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17413050

Kháng sinh sử dụng vào năm đầu đời cũng liên quan đến các bệnh viêm kết mạc dị ứng và eczema ở trẻ. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19895986

Kháng sinh dùng trong thời kỳ mang thai và những năm đầu đời đều có thể làm tăng nguy cơ dị ứng thức ăn ở trẻ sau này. Nguy cơ này sẽ tăng lên khi tăng số lần dùng kháng sinh. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23348066

4. Nguy cơ trên chuyển hóa và thay đổi cân nặng

nguy cơ khi dung khang sinh-05

Kháng sinh cũng tác động lên quá trình chuyển hóa năng lượng và cân nặng. Tăng sử dụng kháng sinh những năm đầu đời có thể làm tăng nguy cơ thừa cân của trẻ về sau. Ở động vật, một sự biến đổi ngắn về hệ vi sinh vật do kháng sinh cũng có thể làm thay đổi biểu hiện gen ở ruột non và dẫn tới sự thay đổi lâu dài trên toàn bộ cơ thể.

Nhờ có hệ vi sinh vật đường ruột, những năm đầu đời là giai đoạn vô cùng quan trọng để phát triển hệ miễn dịch và các quá trình chuyển hóa cơ bản, và những biến đổi trong thời gian ngắn cũng có thể gây ra những tác hại lâu dài đến cơ thể, làm tăng nguy cơ mắc bệnh béo phì, tiểu đường type 1,… https://www.nature.com/articles/ni.2847

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25346925

5. Nguy cơ tới não bộ

nguy cơ khi dung khang sinh-06

Một nghiên cứu trên chuột nhắt cho thấy những con sử dụng kháng sinh bị giảm khả năng sản sinh tế bào thần kinh và giảm khả năng ghi nhớ. Sự suy giảm chức năng não bộ này cũng có thể thấy ở những người mới mắc bệnh Alzheimer. https://www.cell.com/cell-reports/fulltext/S2211-1247(16)30518-6

Các nghiên cứu chỉ ra rằng các nhóm kháng sinh không chỉ có khả năng gây độc thần kinh mà còn gây ra nhiều tác hại khác như gây tổn thương tai trong, tổn thương dây thần kinh, gây liệt, lú lẫn, phù não, co giật và các bệnh thần kinh khác. Năm 2016, viện thần kinh học Hoa Kỳ cũng đã tổ chức hội nghị bàn về việc các kháng sinh phổ biến hiện nay có thể liên quan tới bệnh mê sảng – một bệnh liên quan đến sự tổn thương nghiêm trọng về chức năng não bộ. https://www.aan.com/PressRoom/Home/PressRelease/1433

Nghiên cứu của các nhà khoa học từ trường Đại học Tel Aviv đã chỉ ra rằng chỉ một liệu trình kháng sinh đã có thể tăng đến 25% nguy cơ bị trầm cảm. Nhiều lần sử dụng (dưới 5 lần) trong đời cũng có thể làm tăng nguy cơ trầm cảm và lo âu lên gần 50%. Tỷ lệ này càng đáng quan tâm hơn ở trẻ nhỏ bởi não bộ của trẻ còn đang phát triển. Ước tính khoảng 70% trẻ em ở Mỹ dùng ít nhất 2 liệu trình kháng sinh trước 2 tuổi.

Trẻ sử dụng kháng sinh có thể chịu nhiều thay đổi trong hành vi, như hung hăng hơn. Điều này có thể một phần do kháng sinh có thể gây ra thay đổi trong vùng vỏ não trước trán, đặc biệt là ở trẻ em. Phần não bộ này điều khiển những khả năng như biểu lộ cảm xúc, giải quyết vấn đề, ghi nhớ, ngôn ngữ, phán đoán và hành vi tình dục ở người.

https://europepmc.org/abstract/med/26580313

Giảm việc sử dụng kháng sinh cho trẻ với 5 bước đơn giản sau

nguy cơ khi dung khang sinh-07

Để giảm việc sử dụng kháng sinh ở trẻ, điều quan trọng nhất là bạn phải giảm nhu cầu sử dụng kháng sinh ngay từ đầu. Dưới đây là 5 bước để bạn thực hiện:

  1. Đưa bé đi tiêm phòng đầy đủ, hằng năm nên tiêm thêm mũi phòng cúm để giảm nguy cơ bị viêm đường hô hấp.
  2. Cho trẻ rửa tay thường xuyên để giảm nguy cơ tiếp xúc với vi khuẩn. Tạo thói quen tốt rửa tay ngay sau khi về nhà, trước bữa ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi chơi đồ chơi, nghịch đất cát.
  3. Cung cấp một chế độ ăn đa dạng và giàu dinh dưỡng để tăng cường sức đề kháng tự nhiên của trẻ, giảm nguy cơ, tần suất và độ nghiêm trọng của các bệnh nhiễm trùng.
  4. Lựa chọn các thực phẩm sạch, nguồn cung chăn nuôi không lạm dụng kháng sinh. Ăn chín uống sôi, giảm nguy cơ bị lây nhiễm vi khuẩn, ký sinh trùng gây bệnh.
  5. Cung cấp cho trẻ các thực phẩm bảo vệ sức khỏe, giúp ngăn chặn hoặc làm giảm thời gian bị nhiễm khuẩn.

Trong đó, hỗn hợp ly giải vi khuẩn hô hấp như Imunostim là lựa chọn đặc biệt hiệu quả cho trẻ để phòng chống bệnh hô hấp. Imunostim có chứa hỗn hợp Ly giải 3 loại vi khuẩn hô hấp (Klebsiella pneumoniae, Staphylococcus aureus, Streptococcus pyogenes), sử dụng dạng ngậm/nhai giúp kích thích miễn dịch tại chỗ và miễn dịch toàn thân chống lại nhiều tác nhân gây bệnh hô hấp khác nhau ở trẻ em và người lớn. Sản phẩm đặc biệt phù hợp với những trẻ hay ốm, sức đề kháng kém, trẻ bị bệnh đường hô hấp cấp và mạn tính.

Để được tư vấn về tình trạng bệnh hô hấp ở trẻ cũng như tìm hiểu về hỗn hợp tăng miễn dịch hô hấp đường ngậm, độc giả có thể đặt câu hỏi trực tiếp tại đây hoặc liên hệ tổng đài 1800 8070 (miễn cước) trong giờ hành chính.

Đừng để con yêu phải khổ sở vì các bệnh viêm đường hô hấp. Hãy để lại SỐ ĐIỆN THOẠI tại đây, chuyên gia sẽ gọi điện tư vấn cho bạn ngay!

Please enable JavaScript in your browser to complete this form.

Ý kiến của bạn

Báo chí nói về ly giải tế bào vi khuẩn

Đơn đặt hàng Gs Imunostim junior

Để đặt mua hàng, quý khách vui lòng điền đầy đủ thông tin vào các ô bên dưới. Gs Imunostim junior sẽ gọi điện lại để xác nhận đơn hàng trong thời gian sớm nhất.
Miễn phí vận chuyển khi mua từ 2 sản phẩm trở lên. Phí vận chuyển mỗi đơn hàng một sản phẩm chi tiết như sau:
Nội thành Hà Nội: 25.000VNĐ
Ngoại thành: 35.000VNĐ
Please enable JavaScript in your browser to complete this form.
X

Thông tin của bạn đã được gửi thành công!

Chúng tôi sẽ xác nhận lại thông tin và liên hệ bạn trong thời gian sớm nhất!